Rozmowa z Tadeuszem KANOWNIKIEM
radnym powiatu brzeskiego
liderem WSPÓLNOTY SAMORZĄDOWEJ

SAMORZĄD, BEZ POLITYKI PROSZĘ

- Osoba, która systematycznie w wyborach samorządowych, w jednej tylko gminie, konkurując z kilkudziesięcioma innymi kandydatami, zdobywa po kilkaset głosów, jest chyba „łakomym kąskiem” dla partii politycznych. „Wabią” miejscem, ofertą współpracy, startu pod partyjnym szyldem do samorządu?
- Takie sugestie czy propozycje otrzymuje, każdy kto chce i potrafi właściwie kierować i zarządzać sprawami publicznymi. Dzisiaj takie propozycje, chociaż niezwykle atrakcyjne i wabiące, nie są przedmiotem mojego zainteresowania. Dla mnie najważniejsze jest to, że od wielu lat ( a właściwie od początku ) współpracuję z grupą wspaniałych i doświadczonych działaczy samorządowych i społecznych tworząc WSPÓLNOTĘ SAMORZADOWĄ, która nie jest i nie była przybudówką żadnej partii politycznej. Osobiście wzbudza mój sprzeciw mieszanie się polityków do spraw lokalnych na poziomie gminy czy powiatu. Oczywiście rola posła czy senatora jest olbrzymia w kształtowaniu jakości naszego poziomu życia i z tych obowiązków winni oni być rozliczani. Główną konstytucyjną rolą parlamentarzysty jest tworzenie dobrego, skutecznego, zrozumiałego i egzekwowalnego prawa oraz podejmowanie takich działań, które będą zmierzać do przekonania ogółu społeczeństwa do takich rozwiązań. O tyle jest to istotne, że w zalewie ciągłej, niemal chorobliwej chęci tworzenia i poprawiania prawa czynimy go coraz bardziej zawiłym i niezrozumiałym, a nade wszystko szkodliwym dla interesów Polski i jej mieszkańców.
Politycy i polityka sami w sobie nie są złem, ale często posłowie, politycy różnych opcji, próbują wpływać na decyzje samorządów, a to nie jest dobra praktyka. Idea samorządności mówi o samostanowieniu, o podejmowaniu samodzielnych, suwerennych decyzji, bez nacisku polityków. Samorząd powinien być wolny od jakichkolwiek wpływów partyjnych. Gdy w przyszłości zdecyduję się na kandydowanie do Sejmu wówczas moja odpowiedzi będzie brzmiała „tak”. Natomiast dzisiaj kiedy jest jeszcze tyle do zrobienia na terenie powiatu i nie słabnie moja potrzeba pomocy innym, mówię stanowczo: „samorząd, ale bez polityki proszę”. W polityce funkcjonuje tzw. „dyscyplina partyjna”. W samorządzie trzeba mieć swoje, dobrze przemyślane zdanie, bronić go, a jak się człowiek myli, powiedzieć, przepraszam - popełniłem błąd. Ja świadomie podejmuję decyzje, świadomie głosuję „za” lub „przeciw” pewnym rozwiązaniom, nikt mnie nie instruuje, nie podpowiada, a rozliczają mnie z moich decyzji tylko mieszkańcy Powiatu. Rozliczają mnie codziennie, gdy mówią, że droga jest kiepskiej jakości lub, że nie można dostać się do specjalisty w Brzeskim Szpitalu. Taka powinna być filozofia sprawowania mandatu radnego, a nie bieganie po instrukcje do posła, lidera partii, wójta, burmistrza czy starosty. Jak mawiał wieszcz: „miej serce i patrzaj w serce”.

- Dlatego zamiast z list partyjnych konsekwentnie startuje Pan, z olbrzymim zresztą powodzeniem, z list Wspólnoty Samorządowej Powiatu Brzeskiego?
- Takie postępowanie wpisuje się w moją koncepcję funkcjonowania samorządu. Wspólnota Samorządowa to inicjatywa obywatelska, inicjatywa ludzi, którzy ponad podziałami partyjnymi pracują na rzecz naszych Małych Ojczyzn: gmin i powiatów. Wspólnota Samorządowa to także ludzie: doświadczeni samorządowcy, pasjonaci, osoby z wiedzą przydatną do działania w samorządzie. Mamy na swoim koncie wiele sukcesów: zarówno na poziomie wojewódzkim, jak i powiatowym i gminnym. Przykładem, niemal ikoną, doskonałego samorządowca jest nasz nieformalny patron - śp. Pan Marek Nawara, Wójt Zielonek, Marszałek Małopolski. W pracy dla ludzi należy oddzielić to co ma służyć mieszkańcom Powiatu od tego co miałoby służyć popularności polityków i partii politycznych. Jeżeli ktoś ma ambicje polityczne, to samorząd jest doskonałym sprawdzianem skuteczności, wrażliwości i umiejętności słuchania ludzi. W działalności społecznej i samorządowej nie można czynić obietnic bez pokrycia i pozorować działań. Tu każde dobro, które wyświadczasz wraca do Ciebie podwójnie wzmocnione, ale każda niegodziwość raz na zawsze przekreśla twoją wiarygodność.

- Od dwunastu lat zasiada Pan w Radzie Powiat Brzeskiego. Co będzie najważniejszym problemem dla Rady Powiatu w nadchodzącej kadencji.
- Obecnie najważniejszym zadaniem Rady pozostaje stworzenie kompleksowego programu naprawy i budowy dróg powiatowych rozpisanego w dłuższej perspektywie czasowej. Doświadczenie pokazuje, że doraźne działania w tym zakresie nie przynoszą spodziewanej, odczuwalnej przez mieszkańców poprawy. W pełni przeprowadziliśmy generalny remont drogi powiatowej Czchów - Iwkowa, lecz ciągle pozostaje otwartą sprawą budowa chodnika, przy tej niezwykle mocno eksploatowanej drodze. Dotyczy to zresztą wszystkich dróg gminnych i powiatowych. Z drogami jest jak ze zdrowiem człowieka, im częściej jest remontowana i modernizowana tym mniejszych wymaga nakładów. Droga to krwiobieg społecznej struktury krajobrazu gospodarczego i kulturowego. Od jakości dróg zależy nie tylko nasze zdrowie i bezpieczeństwo. Jakość i racjonalna lokalizacja dróg w znakomity sposób sprzyja rozwojowi gospodarczemu gmin i powiatu. Historycznie lokując miasto, dobry król, najpierw wyznaczał drogi i place publiczne, a następnie dzielił pozostały teren na kwartały i działki kurialne. Kraków, który od swej lokacji niszczał i płonął wiele razy, do dzisiaj zachował pierwotny, geodezyjny układ komunikacyjny, który przez długie setlecia zapewnił mu atrakcyjność i rozwój. Powiat do dzisiaj, mimo upływu kilkunastu lat działalności i funkcjonowania nie wybudował ani jednego metra nowej drogi. Spyta ktoś czy to brak wizji? Odpowiadam: „tak”, w samorządzie mało jest dzisiaj wizjonerów, osób pragnących prawdziwie przekształcać naszą rzeczywistość. W większości to administratorzy, działacze polityczni bądź ludzie, dla który samorząd jest dobrym miejscem bytowania.
W tym kontekście zadania jakie czekają nowych radnych wydają się niezwykle trudne i odpowiedzialne.

- W samorządzie powiatu brzeskiego reprezentuje Pan południe Powiatu: gminy Czchów, Gnojnik i Iwkowa. Co w tym czasie udało się zrobić?
- Na pewno wielkim sukcesem była budowa od podstawa ponadgimnazjalnego systemu oświatowego. Stworzono podstawy logistyczne dla właściwego funkcjonowania szkolnictwa średniego. Podjęto trafną decyzję o rozśrodkowaniu szkół w różnych miejscach Powiatu Brzeskiego, tak aby uczynić łatwym dla każdego dostęp do wiedzy we wszystkich miejscach powiatu i jednocześnie ograniczyć koszty związane z dojazdami i pobytem poza domem. To przyniosło zaskakujące, dobre rezultaty. Utworzono nowe szkoły w Brzesku, Czchowie, Szczurowej i Łysej Górze. Jedne, jak w Łysej Górze na bazie istniejącego tam, z olbrzymimi tradycjami, Technikum Ceramicznego, w innych miejscach budując nowe obiekty. Dotyczy to szczególnie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnej w Czchowie oraz hali widowiskowo-sportowej. Sprawnie i z olbrzymim rozmachem wybudowano kompleks oświatowy w Czchowie, który osobiście zaprojektowałem i w różnych fazach budowy pełniłem rolę kierownika budowy, bądź inspektora nadzoru inwestorskiego. Piękny budynek zrealizowano w Brzesku przenosząc do jego pomieszczeń istniejące liceum. Warto wymienić jeszcze technikum i szkoły zawodowe na ul Piastowskiej w Brzesku oraz szkołę ponadgimnazjalną w Szczurowej. Dzisiaj kształcimy tam kilka tysięcy najzdolniejszej młodzieży, kładąc szczególny nacisk na kształcenie zawodowe i kierunkowe. Mając jedną z lepszych powiatowych baz oświatowych w Małopolsce, nie możemy poradzić sobie z odpowiednim naborem do tych szkół. To zadanie dla przyszłego Zarządu Powiatu Brzeskiego, które wymagać będzie radykalnych decyzji i zdecydowanych rozwiązań. Dotyczy to min.: dopasowania, wdrożenia i kształcenia na kierunkach zbieżnych z zapotrzebowaniem rynków pracy i podniesienia poziomu edukacji w oddziałach ogólnokształcących. Dobrze miejscowo zlokalizowane szkoły muszą ponadto zapewnić młodzieży tani, łatwy i publiczny transport do tych obiektów. Te sprawy w ostatnich latach mocno zaniedbane muszą odzyskać swoja rangę. Gdyby kontynuować dzisiejszą strategię Zarządu, to niedługo z trudem i z olbrzymimi wyrzeczeniami wzniesione wspaniałe budynki szkolne, mogą świecić pustkami, a nauczyciele będą zmuszeni szukać pracy poza Powiatem Brzeskim. Niestety, pod tym względem Zarząd Powiatu ma na swoim koncie wiele zaniedbań. Do tego potrzebna jest determinacja i pomysły, skuteczne pomysły.

- Szpital w Brzesku, to po części pana zasługa … ?
- Byłbym zarozumiały gdybym odpowiedział tak. Pewno jest tam ziarenko mojej pracy. Jednak jest to efekt wieloletniej przemyślanej pracy olbrzymiego zespołu specjalistów i lekarzy. Jestem wieloletnim Członkiem Społecznej Rady Szpitala Powiatowego w Brzesku. Na podkreślenie zasługuje nazwa „społeczna”, gdzie nikt nie otrzymuje diet, ani żadnego wynagrodzenia za pracę w tej radzie. W ostatnich dwunastu latach placówka zmieniła się nie do poznania. Doprowadziłem do modernizacji i remontu Szpitala Brzeskiego. Obiekt, który jeszcze przed kilkoma laty straszył i cieszył się nie najlepszą opinią, dzisiaj jest jednym z najbardziej zadbanych w Małopolsce. Szpital Brzeski jako jeden z najnowocześniejszych spełnia standardy europejskie, a co najważniejsze osiąga dodatni wynik finansowy. Niezwykle istotny jest bezpłatny i szybki dostęp do badań specjalistycznych i profilaktycznych. W tym celu w ostatnich tygodniach postanowiliśmy zakupić nowy tomograf komputerowy i karetki pogotowia min. do Czchowskiej Filii Pogotowia Ratunkowego. To znacznie skraca „drogę” karetki do chorego, co w przypadku nagłych przypadków ma ogromne znacznie dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom mieszkańców w podeszłym wieku, byłem pomysłodawcą i prowadziłem trudną batalię o utworzenie Publicznego Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego. Działania te nie tylko zakończyły się sukcesem, lecz podjęto kolejne działania, które doprowadziły do utworzenia w Powiecie Brzeskim Hospicjum. Przypomnę tylko, że niezwykle aktywnie działał grupa radnych, która chciała sprywatyzować te usługi. W naszym społeczeństwie przybywa osób w podeszłym wieku, dlatego wspieram utworzenie Oddziału Geriatrycznego, ale także wszelkie działania, których celem jest wzmocnienie Zakładu Opiekuńczo Leczniczego w Czchowie. Niektóre działania wymagają dobrego pomysłu, skutecznego przygotowania, cierpliwości i uporu. Tak było gdy 10 lat temu zgłaszałem pomysł telefonicznej rejestracji pacjentów w Szpitalu. Wniosek ten spotkał się z niedowierzaniem, że coś takiego może skutecznie funkcjonować. Uważałem jednak, że jego realizacja wiąże się z problemem szacunku i godnością pacjentów, którzy godzinami wystawali w kolejkach do lekarzy, niejednokrotnie odsyłani, po zakończeniu dyżuru,do domów bez otrzymanej pomocy. Dzisiaj, praktycznie na wszystkich oddziałach funkcjonuje telefoniczna rejestracja wprowadzona w ramach programu „epacjent”.

- Wspominał Pan o potrzebie inicjowania powstawania stref aktywności gospodarczej. To nie jest ustawowe zadanie powiatu?
Tworząc w latach 90 ubiegłego wieku na nowo podstawy ustrojowe państwa Polskiego, zaślepiono nas wizją liberalnego modelu państwa, gdzie wolny rynek i pieniądz miał zastąpić rozum, człowieka i interwencjonizm państwa. Eliminowanie państwa z życia społecznego miało na celu likwidację wspólnotowych więzi społecznych, kulturowych, gospodarczych i patriotycznych. Dzisiaj, gdy takie poglądy skompromitowały się globalnie, a głosiciele tych teorii zostali dawno zapomniani, odczuwamy przykre skutki takiego myślenia. Nie zdołano również do dzisiaj poprawić tamtego złego ustawodawstwa. Szczególnie intensywnie pamiętamy pozbawione sensu tezy gospodarcze, że „coś jest tyle warte, ile ktoś chce za nie zapłacić”, które doprowadziły do likwidacji polskiego przemysłu hutniczego, cementowego, motoryzacyjnego, a w ostatnich latach polskiego przemysłu stoczniowego. U podstaw idei tworzenia samorządu jest nadanie mu ustawowych gwarancji możliwości stymulowania, tworzenia i poprawiania warunków rozwoju gospodarczego regionu. Tak ja widzę samorząd, a nie jako budynek wypełniony urzędnikami, dla których interesanci są intruzami potencjalnymi osobami, które będą czegoś wymagać. Dlatego pracuję nad utworzeniem Powiatowej Strefy Rozwoju Gospodarczego. Dzisiaj należy odwrócić groźną tendencję wydawania publicznych pieniędzy na broszurki, festyny i długopisy na rzecz aktywnego, gospodarczego promowania Powiatu. To inna filozofia promowania powiatu i gmin niż obecnie reprezentowana przez działaczy samorządowych, dlatego niezwykle trudno przebija się do ich świadomości. Mam natomiast pewność, ze jest to zbieżne z oczekiwaniami społecznymi. Powiat i gminy muszą stać się celem i atrakcyjną narzeczoną dla potencjalnych Inwestorów. Główny nacisk samorządu musi skoncentrować się na tworzeniu nowych miejsc pracy. Dla przyszłego Starosty Powiatu Brzeskiego tworzenie nowych miejsc pracy musi być sprawą najważniejszą i problemem numer jeden. Powiat znów musi tętnić życiem młodych ludzi, którzy tu znajdą pracę, a nie będą emigrować za granicę. Utworzenie Powiatowej Strefy Rozwoju Gospodarczego będzie skutkować utworzeniem kilku tysięcy produkcyjnych miejsc pracy. Tworzenie godnych warunków życia dla mieszkańców powiatu i kreowanie perspektyw dla młodzieży to moim zdaniem najważniejsze wyzwania dla przyszłego Starosty. Zapewniam Państwa, że znajdziemy w sobie i w budżecie powiatu brzeskiego tyle determinacji i środków, że zrealizujemy to zadanie. Mam wrażenie, że czasem władza za często używa słów: „nie da się”, „nie ma pieniędzy”, „to nie nasze kompetencje”. Mówi tak nie z realnych przesłanek lecz bardziej z braku wyobraźni i urzędniczego skostnienia.

- Jak z takimi planami ocenia Pan obecną działalność Starostwa Powiatowego?
Musimy wspólnie z wójtami i burmistrzami powiatu zmienić się politykę społeczną i gospodarczą regionu. Starostwo Powiatowe musi być „urzędem z ludzką twarzą”. Znam kłopoty geodetów i projektantów związane z funkcjonowaniem Starostwa. To można w łatwy i prosty sposób rozwiązać. Potrzebna jest dobra wola, zrozumienie podstawowych reguł administracyjnych i reorganizacja urzędu. Pracownicy Starostwa to doskonale wykształcona kadra administracji publicznej, którą należy właściwie pokierować i zmotywować. Na czynności i decyzje administracyjne nie będzie się czekało miesiącami czy latami, to mogę zapewnić. Jest w regionie wiele dobrych przykładów właściwego funkcjonowania Starostw, można bądź skorzystać z ich doświadczeń, bądź, uwzględniając lokalna specyfikę, wypracować własne standardy. Powiat przyjazny mieszkańcowi to motto, które zawiśnie nad każdym urzędniczym biurkiem.

- W Radzie Powiatu Brzeskiego pełni Pan odpowiedzialną i niezwykle trudną funkcję Przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów. W przeszłości był Pan także Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej.
- Głównym elementem odpowiedzialności, jaką przejąłem z chwilą wyboru na radnego, jest przyjęcie przez mnie funkcji Przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów Rady Powiatu Brzeskiego. To niewątpliwie najważniejsza z komisji Rady Powiatu. W wyniku jej prac tworzony jest budżet powiatu oraz kreowana jest jego polityka finansowa. Ponieważ jednym z moich wyuczonych zawodów jest ekonomia i posiadam znaczne doświadczenie w tym zakresie postanowiłem wziąć na siebie te obowiązki. Myślę, że trud włożony w kierowanie tą komisją opłaciło się czego dowodem była koncyliacyjna postawa wszystkich radnych w pracach nad budżetem, a skutkowała ona właściwą współpracą i korzyściami jakie płynęły z tak pojętych działań.
Tylko jasno zdefiniowane cele, dla każdej z tych grup programowych przy określonych nakładach finansowych i promocyjnych przyniosą w przyszłości realne korzyści zarówno w poprawie standardów życia mieszkańców Czchowa, Iwkowej i Gnojnik i uczynią teren powiatu przyjaznym dla inwestorów oraz rozbudzą oczekiwania potencjalnych turystów dobrze skonstruowaną ofertą turystyczną. Niezwykle ważna dla Powiatu jest walka ze skalą potęgującego się zadłużenia samorządów. Pełniąc funkcję Przewodniczącego starałem się tak prowadzić prace nad budżetem powiatu, aby racjonalnie ważyć potrzeby finansowe, skutki realizacji zobowiązań oraz przyszłe, długoterminowe możliwości finansowania inwestycji. Wg badań ekonomistów nadmierne zadłużenie samorządów niekorzystnie wpływa na możliwości rozwojowe oraz perspektywę długoterminowych planów inwestycyjnych. Samo zadłużenie jest olbrzymim zagrożeniem, natomiast katastrofą dla samorządów może być brak możliwości ich spłaty. To spowoduje, że gminy zaczną ograniczać swoje wydatki na oświatę, drogi i infrastrukturę , a jednocześnie zaczną sprzedawać majątek publiczny w celu zwiększenia dochodów budżetowych.
Analizując dane Związku Powiatów Polskich i Związku Gmin Wiejskich wynika, że samorządy spłaty swoich gigantycznych kredytów wydłużają do lat 50 XXI wieku. Już dzisiaj znane są przypadki zaciągania kredytów w celu spłaty wcześniej zaciągniętych długów. To nie wróży dobrze polskiej samorządności. W miarę ustabilizowana sytuacja powiatu to wynik min. pracy Komisji Budżetowej.

- Kilka słów do mieszkańców Powiatu Brzeskiego.
W całej pracy społecznej najbardziej cenię sobie bezpośredni kontakt z mieszkańcami gminy czy powiatu. Wszystkie te spotkania dostarczają motywacji i mobilizacji do dalszych działań. Trzeba mieć w sobie dumę z dokonań poprzedników aby móc właściwie i godnie pełnić powierzone zadania. Występując publicznie poza granicami gminy czy powiatu można bez skrywanej skromności chwalić mieszkańców za pracowitość pomysłowość i skuteczność. Możemy śmiało, przy stosunkowo mniejszych możliwościach finansowych, równać się z najlepszymi w regionie. To efekt skuteczności działania i mądrości podejmowanych nierzadko trudnych decyzji.
Najbardziej związany czuję się jednak z dziećmi i młodzieżą cenią ich pomysłowość i mądrość. Będąc Przewodniczącym Rady Rodziców Publicznej Szkoły Podstawowej czy Gimnazjum z zachwytem obserwowałem ich możliwości. Jednocześnie zazdroszczę im szansy jaką otrzymali od Stwórcy. Wydaje się, że żadne pokolenie na przestrzeni dziejów Rzeczpospolitej nie otrzymało tak wielkich możliwości w realizacji marzeń i pragnień. Dlatego proszę Was nie zmarnujcie tej szansy. Najważniejszym celem dla Was jest kształcenie swoich możliwości zarówno intelektualnych jak i poza naukowych. Wierzę, że niedługo ze spokojem i pewni dobrego wyboru przekażemy Wam odpowiedzialność na losy Gmin i Powiatu.
Jestem do Państwa dyspozycji - proszę o kontakt

Jestem do Państwa dyspozycji, proszę o uwagi i sugestie dotyczące naszego regionu.

imię i nazwisko:

e-mail:

wiadomość:



© Tadeusz Kanownik / Wszelkie prawa zastrzeżone